NỘI DUNG BÀI VIẾT

Phân tích mẫu nước thải giết mổ không chỉ là một yêu cầu pháp lý bắt buộc mà còn là hành động thiết thực nhằm kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì phát triển bền vững trong ngành công nghiệp thực phẩm. Hoạt động giết mổ gia súc, gia cầm – dù là tại cơ sở nhỏ lẻ hay nhà máy quy mô lớn – đều phát sinh một lượng nước thải chứa nhiều chất ô nhiễm đặc thù, đòi hỏi được giám sát chặt chẽ và xử lý đúng cách.

1. Tại sao cần phân tích mẫu nước thải giết mổ?

Việc phân tích mẫu nước thải giết mổ đóng vai trò then chốt trong quản lý và kiểm soát ô nhiễm môi trường từ hoạt động sản xuất thực phẩm. Đây là bước cần thiết nhằm:

Đánh giá chính xác mức độ ô nhiễm: Nước thải từ quá trình giết mổ chứa hàm lượng lớn các chất hữu cơ dễ phân hủy như máu, mỡ, dịch tiêu hóa, phân động vật, cùng với chất rắn lơ lửng và vi sinh vật gây bệnh. Thông qua phân tích mẫu nước thải giết mổ, các thông số ô nhiễm sẽ được đo lường cụ thể, từ đó phản ánh rõ ràng mức độ tác động của dòng thải đến môi trường.
Căn cứ pháp lý để tuân thủ quy định môi trường: Theo quy định hiện hành, các cơ sở giết mổ bắt buộc phải thực hiện phân tích mẫu nước thải giết mổ định kỳ nước thải để đối chiếu với ngưỡng giới hạn trong QCVN 40:2025/BTNMT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp. Đây là căn cứ để đánh giá mức độ tuân thủ và tránh các vi phạm pháp luật về môi trường.
Xây dựng phương án xử lý hiệu quả: Kết quả phân tích mẫu nước thải giết mổ là dữ liệu đầu vào quan trọng để lựa chọn công nghệ xử lý nước thải phù hợp, giúp hệ thống hoạt động ổn định, tiết kiệm chi phí và đạt chuẩn xả thải, tránh tình trạng xử lý không triệt để hoặc quá tải hệ thống.
Chứng minh trách nhiệm bảo vệ môi trường: Báo cáo kết quả phân tích mẫu nước thải giết mổ là một phần không thể thiếu trong các hồ sơ môi trường như: Kế hoạch bảo vệ môi trường (BVMT), Đánh giá tác động môi trường (ĐTM), giấy phép xả thải. Điều này thể hiện sự tuân thủ và cam kết của doanh nghiệp đối với công tác bảo vệ môi trường, đồng thời là minh chứng pháp lý khi cơ quan chức năng kiểm tra, đánh giá.

2. Đặc trưng nước thải ngành giết mổ

Nước thải phát sinh từ hoạt động giết mổ gia súc, gia cầm là một trong những loại nước thải có mức độ ô nhiễm cao, giàu chất hữu cơ và tiềm ẩn nguy cơ gây tác động tiêu cực đến môi trường nếu không được xử lý đúng cách. Những đặc điểm nổi bật về tính chất của dòng thải này bao gồm:

Tải lượng ô nhiễm hữu cơ rất cao: Nguồn gốc từ máu, mỡ, thịt vụn, dịch tiêu hóa và chất thải nội tạng khiến nồng độ BOD₅ và COD trong nước thải giết mổ thường cao gấp nhiều lần so với nước thải sinh hoạt.
Hàm lượng chất rắn lơ lửng (TSS) lớn: Quá trình làm sạch, xử lý lông, da, nội tạng… tạo ra lượng lớn TSS, thường dao động từ 300 đến 1.000 mg/L. Nếu không được loại bỏ, chúng có thể gây lắng cặn và bồi lấp nguồn tiếp nhận.
Dầu mỡ động vật cao: Dầu mỡ có trong dịch cơ thể và nội tạng động vật gây hiện tượng nổi váng, làm cản trở quá trình trao đổi oxy và ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý sinh học. Hàm lượng này có thể từ 50 đến 500 mg/L, tùy theo quy mô và công nghệ giết mổ.
Giàu dưỡng chất (N, P): Nước thải giết mổ chứa hàm lượng Nitơ (chủ yếu dưới dạng NH₄⁺) và Phốt pho (PO₄³⁻) cao, do quá trình phân hủy protein và các hợp chất sinh học. Nếu thải ra môi trường mà không xử lý triệt để, sẽ gây hiện tượng phú dưỡng nguồn nước, làm bùng phát tảo và suy giảm chất lượng nước.
Ô nhiễm vi sinh vật nghiêm trọng: Vi khuẩn gây bệnh như E. coli, Salmonella, Coliform,… thường hiện diện với mật độ cao, đặc biệt nếu nước thải chưa qua khử trùng. Điều này đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt trong việc xử lý vi sinh để tránh lây lan dịch bệnh qua môi trường nước.
Mùi hôi và màu sắc đậm: Do có chứa máu, chất béo và hợp chất hữu cơ phân hủy yếm khí, nước thải giết mổ thường có mùi hôi đặc trưng và màu nâu đỏ sẫm, dễ gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh nếu không được thu gom, xử lý kín.

Bảng các chỉ tiêu ô nhiễm thường thấy khi phân tích mẫu nước thải ngành giết mổ

STT	Chỉ tiêu	Đơn vị	Khoảng nồng độ thường gặp	Nguồn phát sinh	Tác động đến môi trường
1	BOD₅ (Nhu cầu oxy sinh hóa)	mg/L	2.000 – 4.000	Máu, dịch tiêu hóa, chất hữu cơ phân hủy	Làm giảm oxy hòa tan trong nước, ảnh hưởng sinh vật thủy sinh
2	COD (Nhu cầu oxy hóa học)	mg/L	3.000 – 6.000	Hợp chất hữu cơ, chất béo, protein	Gây ô nhiễm hữu cơ nghiêm trọng nếu không xử lý triệt để
3	TSS (Tổng chất rắn lơ lửng)	mg/L	300 – 1.000	Lông, thịt vụn, phân, cặn bẩn	Gây lắng đọng, bồi lấp, giảm hiệu quả xử lý sinh học
4	Dầu mỡ động vật	mg/L	50 – 500	Mỡ, dịch cơ thể, nội tạng động vật	Tắc nghẽn đường ống, cản trở trao đổi oxy
5	Tổng Nitơ (N, NH₄⁺)	mg/L	50 – 200	Phân hủy protein, nước tiểu động vật	Gây phú dưỡng nếu không xử lý, ảnh hưởng đến nguồn nước ngầm
6	Tổng Phốtpho (P, PO₄³⁻)	mg/L	5 – 30	Dưỡng chất từ dịch cơ thể, phân	Thúc đẩy hiện tượng phú dưỡng, nở hoa tảo
7	Coliform, E. coli	MPN/100 mL	10⁴ – 10⁶	Phân, nội tạng, dịch tiêu hóa	Gây bệnh truyền nhiễm qua đường nước
8	Màu sắc, mùi hôi	Cảm quan	Màu nâu đỏ, mùi hôi thối	Máu, mỡ, chất hữu cơ phân hủy

Thông thường giá trị nồng độ có thể thay đổi tùy thuộc quy mô cơ sở, loại động vật giết mổ và công nghệ vận hành và việc phân tích mẫu nước thải giết mổ cần được thực hiện định kỳ và theo đúng phương pháp TCVN để đảm bảo tính chính xác.

3. Quy trình phân tích mẫu nước thải giết mổ đạt chuẩn

Để kết quả phân tích mẫu nước thải giết mổ phản ánh đúng thực trạng, quá trình lấy mẫu và phân tích cần được thực hiện theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt:

Xác định điểm lấy mẫu để phân tích mẫu nước thải giết mổ

Mẫu đầu vào: Trước hệ thống xử lý – cho biết mức độ ô nhiễm ban đầu.
Mẫu đầu ra: Sau hệ thống xử lý – đánh giá hiệu quả xử lý.
Mẫu xả thải cuối cùng: Tại điểm ra môi trường – đối chiếu với QCVN 62-MT:2016/BTNMT.

Lấy mẫu và bảo quản để phân tích mẫu nước thải giết mổ

Dụng cụ lấy mẫu phải tiệt trùng, làm từ thủy tinh hoặc nhựa HDPE.
Mẫu được bảo quản lạnh (4°C) và vận chuyển nhanh chóng đến phòng thí nghiệm trong vòng 24 giờ.

Các chỉ tiêu cần thiết khi phân tích mẫu nước thải giết mổ

Phòng thí nghiệm thực hiện phân tích theo các phương pháp tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN), tập trung vào các chỉ tiêu sau:

Chỉ tiêu hóa lý: pH, TSS, BOD₅, COD, tổng N, tổng P, dầu mỡ.
Chỉ tiêu vi sinh: Tổng Coliform, E. coli.
Chỉ tiêu đặc trưng khác: NH₄⁺, NO₃⁻, PO₄³⁻.

4. Căn cứ pháp lý và yêu cầu quản lý

Hiện nay, các cơ sở giết mổ phải tuân thủ các văn bản quy định sau:

Luật Bảo vệ môi trường 2020 (hiệu lực từ 01/01/2022).
Nghị định 08/2022/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật BVMT.
Thông tư 02/2022/TT-BTNMT: Quy định kỹ thuật về giám sát môi trường và quản lý chất lượng môi trường.
QCVN 40:2025/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp – là cơ sở để phân tích mẫu nước thải giết mổ.

Theo đó, cơ sở giết mổ có lưu lượng nước thải từ 20 m³/ngày đêm trở lên bắt buộc phải có hệ thống xử lý đạt chuẩn và thực hiện phân tích mẫu nước thải giết mổ định kỳ ít nhất 6 tháng/lần.

Phân tích mẫu nước thải giết mổ không đơn thuần là một thủ tục, mà là công cụ quản lý môi trường hiệu quả và là minh chứng cho sự chuyên nghiệp của cơ sở sản xuất. Trong bối cảnh các yêu cầu pháp lý ngày càng siết chặt, việc chủ động kiểm soát và cải thiện chất lượng nước thải là điều kiện tiên quyết để ngành giết mổ phát triển bền vững và bảo vệ hệ sinh thái một cách toàn diện.

Xem thêm: Phân tích mẫu nước thải ngành chế biến khoáng sản đạt chuẩn 2025

Xem thêm: Xử lý nước thải xi mạ hiệu quả

Dịch vụ xử lý chất thải – Công ty TNHH Công nghệ môi trường Hòa Bình Xanh

Bạn có nhu cầu phân tích mẫu nước thải giết mổ theo tiêu chuẩn, hãy đến với chúng tôi:

Công ty TNHH Công nghệ môi trường Hòa Bình Xanh với đội ngũ thạc sỹ, kỹ sư giàu kinh nghiệm đã đầu tư nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng các công nghệ xử lý và tìm các phương án xử lý chất lượng tốt nhất, chi phí hợp lý trong thời gian ngắn nhất. Sự hiểu biết và tận tâm của đội ngũ là yếu tố quan trọng giúp chúng tôi đảm bảo hiệu quả và an toàn cho từng dự án.

Quý doanh nghiệp có nhu cầu hợp tác công ty hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0943.466.579 để nhận được sự hỗ trợ nhanh nhất và tận tình nhất.

Phân tích mẫu nước thải giết mổ theo tiêu chuẩn - Hòa Bình Xanh